Çekme Deneyi

Ağaçlar taç kısmından başlayarak ana gövde üzerinden köklere kadar etki edecek rüzgar yüklerine maruz kalırlar.
Rüzgar yükünün aşırı oranlara yükselmesi halinde bu yüke karşı koyamayan ağaçların taç, dal veya gövdelerinde kırılmalar meydana gelebilir veya ağaç topraktan ayrılarak devrilebilir.

Çekme deneyi -diğer ölçüm yöntemlerinden farklı olarak – ağacın hem kırılmaya karşı dayanıklılığının hem de statik direncinin ölçülmesine olanak vermekte ve böylelikle ağacın stabilitesine ilişkin kesin, esaslı ve anlaşılır bir tahmin yapılabilmesini mümkün kılmaktadır. Çekme deneyinin diğer test yöntemlerine kıyasla daha kesin sonuçlar verdiği birçok kez kanıtlanmıştır. Son olarak Ağaç Bakım Uzmanları Meslek Birliği’nin (Fachverband Geprüfter Baumpfleger e.V) – Test Cihazları Çalışma Grubu tarafından Bodo Siegert başkanlığında oniki ağaç üzerinde yapılan uygulama testinde de çekme deneyi sonuçlarının güvenilirliği bir kez daha onaylanmış bulunmaktadır.

Çekme deneyleri yardımıyla ağaçların statik dayanıklılığının belirlenmesi için yapılan incelemelerde Dr. Müh. Lothar WESSOLLY ve Günter SINN tarafından geliştirilmiş olan çekme metodları kullanılmaktadır. Çekme deneyinde ağaç üzerinde yük oluşturacak bir rüzgar yükü simüle edilmekte, daha sonra da rüzgar yükünün ağacın gövdesi ve toprakla bağlantısı üzerinde oluşturduğu etki incelenmektedir. Test sonucunda ağacın statik durumuna ilişkin olarak mühendislik esaslarına uygun ve bilimsel bir tahmin yapılabilmektedir.

İlk aşamada, topoğrafik faktörler de dikkate alınarak, bir ağacın kasırga (Rüzgar hızı: Beaufort ölçeğiyle 12 ) esnasında maruz kalacağı rüzgar yükü belirlenir. Daha sonra ağacın gövdesine -belirlenmiş olan- rüzgar gücüne denk gelecek bir yük uygulanır. Bunun için ağaç çekme düzeneğine bağlı bir çekme halatı yardımıyla kontrollü bir şekilde –belirli sınırlar içinde- farklı ağırlıklarla çekilmeye başlanır. Ağaç, üzerine uygulanan yüke gövdesinin kenar liflerinde meydana gelecek esnemelerle (bükülme veya uzamalarla) yanıt verecek ve esneme oranı sensörler (DynaStrain) yardımıyla dijital olarak ölçülecektir. Aynı zamanda gövdenin alt kısmında oluşacak açısal eğilme de yine eğim sensörleriyle (Dynalnclino) saptanacaktır.

Elde edilen ölçüm değerleri ve ağacın temel verileri TSE programına yüklenerek değerlendirilir. Elde edilen sonuçların ekstrapolasyonu ve empirik ölçüm verileriyle (yeşil ağaçların esneme yeteneği, ağaçların doğal devrilme davranışları) kıyaslanması sonrasında ağacın yüksek rüzgar gücü karşısındaki statik dayanıklılığı ve kırılma direnci ortaya konulur. Sonuç olarak elde edilen güvenlik değeri, bir ağacın kasırga düzeyindeki rüzgar koşulları altında sahip olduğu kırılma direncini ve statik dayanıklılığını gösterir.

Nach Oben